काठमाडौं : अमेरिकी संस्था आइडुडल एडु इन्कसँग सहकार्य गरी पहिलोपटक विद्यालय तहका विद्यार्थीका लागि ‘क्युब्स इन स्पेस नासा २०२१’ कार्यक्रम आयोजना गरिने भएको छ। नेपाली विद्यार्थीका लागि अन्तर्राष्ट्रियस्तरको अवसर सिर्जना गर्ने उद्देश्यले कार्यक्रम गर्न लागिएको नेपाल एष्ट्रोनोमिकल सोसाइटीका अध्यक्ष सुरेश भट्टराईले जानकारी दिए।
कार्यक्रम यही चैत २८ गतदेखि (आगामी अप्रिल १० देखि मे १५) सम्म सञ्चालन हुनेछ। पाँच हप्ते विशेष कार्यशालामा ११ देखि १८ वर्ष उमेर समूहका विद्यालय तहमा अध्ययनरत वा विद्यालय तहको पढाइ सकेका तर विश्वविद्यालय तहमा भर्ना नभएका विद्यार्थीले सहभागिता जनाउन सक्ने उनले बताए। देशभरका विद्यार्थीको पहुँच पुर्याउने उद्देश्यले कार्यक्रमका चार हप्ता विद्यार्थीले घरबाटै सहभागी हुन सक्नेछन्। पाँचौँ हप्तामा भने काठमाडौं आउनुपर्ने सोसाइटीले जनाएको छ।
‘क्युब्स इन स्पेस’ एउटा ग्लोबल इञ्जिनियरीङ डिजाइन प्रतिष्पर्धा हो। यसमा विद्यार्थीले आफ्ना प्रयोग ‘नासा साउन्डिङ रकेट’ तथा ‘जेरो प्रेसर साइन्टिफिक बेलुन’ मार्फत ‘स्पेस वा नियर स्पेस इन्भाइरोमेन्ट’मा पठाउन सक्नेछन्। यसका लागि विद्यार्थीले आफ्नो योजना बनाउने, मूल्याङ्कनमा पठाउने र छनोट भए भर्जिनियास्थित ‘क्युब्स इन स्पेस’ को कार्यालयमा पठाउनुपर्ने हुन्छ।
सो कार्यक्रममा सहभागिताका लागि तयारीस्वरुप नेपालमा सञ्चालन गरिने कार्यशालामा यस वर्ष ५० विद्यार्थीलाई अवसर दिन सकिने गरी अनुमति प्राप्त भएको सोसाइटीले जनाएको छ। सहभागीलाई अन्तरिक्ष विज्ञानसम्बन्धी विभिन्न ज्ञान दिँदै विभिन्न अन्तरिक्ष वातावरण तथा पक्षका बारेमा सिकाइने छ। विद्यार्थीलाई प्रयोगको डिजाइन गर्न लगाइनेछ। नेपालबाट छानिएका दुई क्युब्स यस वर्ष अमेरिका पठाइनेछ।
यसअघि सो कार्यक्रममा ७३ देश सहभागी भइसकेका छन्। सोसाइटीमार्फत नेपाल पहिलोपटक सहभागी हुन लागेको हो। विश्वरभबाट छानिएर २०१ क्युब्स अन्तरिक्षमा पठाइनेछ। कार्यक्रममार्फत हालसम्म ९०० प्रयोग अन्तरिक्षमा पठाइसकिएको छ।
