काठमाडौं : आज सिथि नख:। नेवार समुदायमा पानीको स्रोत सफा गर्दै यो चाड मनाउने गरिन्छ। यसदिन उपत्यकामा विभिन्न स्थानमा पानीका मुहान, इनार, कुवा, पोखरी, ढुंगेधारा लगायतका पानीको स्रोतहरु सफा गर्ने चलन छ।
अहिलेको समयमा पानीका स्रोत र मुहानहरुमा पानीको सतह कम हुने गर्छ। वर्षभरी फोहोर जम्मा भएका स्रोतहरु सफा गर्न अहिले सजिलो हुन्छ। त्यसैले वर्षको अन्तिम चाडका रुपमा नेवारहरु आफ्नो नजिकका पानीको स्रोत र मुहान सफा गर्ने गर्छन्।
आज काठमाडौं, ललितपुर र भक्तपुरमा रहेका विभिन्न इनार, पोखरी लगायत पानीका स्रोतहरुमा सरसफाइ। स्थानीयहरु मिलेर आफ्नो टोलमा रहेका पानीको स्रोत सफा गर्न विहानै देखि लागिरहेका छन्।
आजकै दिन नेवार समुदायमा दिगु पूजा (कूल पूजा) पनि गर्ने गरिन्छ। आज कुमार षष्ठी पनि हो। अर्थात्, नेवार समुदायले वर्षभरि मनाउनेमध्येको अन्तिम पर्व।
यो पर्वसँगै वर्षा सुरु हुने र किसानहरु धान रोपाइमा व्यस्त हुने मान्यता रहेको छ। त्यसैले किसान अबका दिनमा खेतमै व्यस्त हुने हुँदा वर्षातका बेला बगेर आउने भेल र फोहोरले पानीको स्रोत दुषित हुनबाट बचाउन आज पानीको स्रोत सफा गर्ने गरेको बताउँछन् संस्कृतिविद् ओम धौभडेल। लिच्छवीकालदेखि सुरु भएको सिथी नख: पानीको महत्व र त्यसको स्रोतको संरक्षणबारे मानिसलाई सचेत गराउने पर्व रहेको उनी बताउँछन्। पानीको स्रोत सफा गरेसँगै टोलमा भट्मास, अदुवा, बारा, चटामरी बाध्ने परम्परा रहेको छ।
